YANLIŞ: ‘Kanserli dokudan parça alınması veya ameliyat ile çıkarılması kanserin yayılmasına neden olur’

DOĞRU: Kanser tedavisinde genel olarak ameliyat, ışın tedavisi (radyoterapi) ve ilaç tedavisi uygulanmaktadır. Kanser tedavisinin en önemli tedavi metotlarından biri ameliyatla hastalığın çıkartılmasıdır. Kanser tedavisinde amaçlardan biri hastalığı tamamıyla vücuttan temizlemektir. Yayılmamış dönemde ameliyat ile hastalığın çıkarılması, hastanın ileriki dönemde sağlığı için çok önemli bir adımdır. Ameliyata uygun olan bir hastanın ameliyat olmaması, hastalığın çok daha fazla yayılmasına ve tam olarak temizlenememesine sebep olur. Bu sebeple hastalığın tedavisi için ameliyat önerilmiş ise mutlaka uygulanmalıdır, akılda soru işareti varsa ikinci görüş de alınabilir. Sonuç olarak kansere bıçak vurulması kanserin yayılmasını tetiklemez.

YANLIŞ: ‘Kanser tedavisi herkes de aynıdır’

DOĞRU: Kanser tedavisi herkeste aynı değildir. Her kanser alt tipinin tedavisi farklıdır. Aynı tip kanser de bile tedavi yaklaşımı değişmektedir. Mesela her meme kanserine uygulanan tedavi aynı olmamaktadır. Meme kanserinde bazı hastalara ameliyat öncesi ilaç tedavisi, bazı hastalara ameliyat sonrası ilaç tedavisi vermekteyiz. Her hasta ışın tedavisi almamaktadır, her hasta akıllı ilaç almamaktadır. Tümörün patolojik özelliklerine ve hastalığın evresine göre tedavi yaklaşımı değişmektedir. Bizler hastalığın ve hastanın birçok özelliklerini bir araya koyar öyle tedavi planı yaparız. Kişiye özel tedavi uygulamaktayız. Sonuç olarak kanser tedavisi herkeste aynı değildir, kişiler başka hastaları kendileriyle kıyaslamamalıdır. 

YANLIŞ: ‘Kanser bulaşıcı bir hastalıktır’ 

DOĞRU: Kanser kesinlikle bulaşıcı bir hastalık değildir. Kanser tanısı olan bir kişi evde yaşadığı kişilere bu hastalığı bulaştıramaz. Bulaşıcı olan bazı virüsler vardır. Hepatit B virüsü (HBV), hepatit C virüsü (HCV), insan papilloma virüs (HPV) gibi virüsler bulaşıcıdır ve bazı kanserlerin gelişmesine sebep olur. Kansere sebep olan bu virüsler bulaşabilmektedir, fakat hastalığın kendisi bulaşmaz. Bu sebeple evde kanser hastasının izole olmasına gerek yoktur. Ayrıca kanser tedavisinde verilen kemoterapi veya akıllı ilaçlar da bir başka kişiye bulaşmamaktadır. 

YANLIŞ: ‘Şeker, kanseri besler. Kanser hastası kesinlikle şekerli gıdalar tüketmemelidir’

DOĞRU: Vücudumuzdaki tüm hücreler, enerji için şekeri kullanır. Kanser hücreleri de enerji için şekeri kullanmaktadır. Normal hücreye göre daha fazla kullanabilir, ama güvenilir bilimsel çalışmaların hiçbirinde şekerin, kanseri daha kötü yaptığını, kanserin yayılmasına sebep olduğu gösterilmemiştir. Hiç şeker yememenin de kanseri gerilettiği bilimsel çalışmalarda gösterilmemiştir. Buradan şu sonuç çıkmamalıdır, kanser hastaları rahatlıkla, bol bol şekerli gıdalar tüketebilir. Bu düşünce de doğru değildir. Fazla şekerli gıdalar tüketmek aşırı kilo alımına ve obeziteye neden olmaktadır. Obezite, kilo alımı bazı kanserlerin gelişmesine sebep olur. Bu sebeple fazla abartmadan, mantıklı ölçüde tüketmek daha doğru bir yaklaşımdır. Rafine şekerden uzak durmak, abartılı tüketmemek sağlıklı yaşam için önerilen bir adımdır. 

YANLIŞ: ‘Alkali beslenme kanserin tedavisinde başarıyı artırır’

DOĞRU: Kanser hastasında saptanan en iyi beslenme tarzı Akdeniz tipi diyettir. Vücudu alkali hale getirecek yaklaşımların kanser tedavisinde yeri yoktur. Vücudumuzun asit – alkali dengesi çok iyi kontrol edilmektedir. Bu kontrolde böbrek ve akciğerler çok önemli rol oynarlar. Siz isterseniz fazla alkali beslenin veya asidik beslenin, aşırısı hemen böbrekten atılmaktadır. Ayrıca kanı alkali hale getirmek sadece kanser hücresini değil vücudumuzun normal hücresini de olumsuz etkileyebilmektedir. Bu sebeple kanser hastalarının kişiye ve hastalığa özgü bir şekilde sağlıklı beslenmesi ve çoğunlukta Akdeniz tipi beslenmeyi hayatlarına uygulamalarını öneririz. 

YANLIŞ: ‘Kanser hastalarının çocuklarında mutlaka kanser gelişir’

DOĞRU: Bazı kanser türleri aileseldir, fakat ailesel kanserler zannedildiği gibi çok fazla görülmemektedir. Kanserlerin genel olarak %10’u kalıtsaldır. Kanser hastalarının çocuklarında mutlaka kanser gelişir demek doğru değildir, fakat kanser tanısı alan kişinin kardeşleri ve çocuklarının kanser taramalarına daha fazla önem vermesi gerekmektedir. 

YANLIŞ: ‘Kanser tedavi edilebilir bir hastalık değildir’

DOĞRU: Bu düşünce kesinlikle doğru değildir. Bizler bir kanser hastasıyla karşılaştığımızda öncelikle kanserin patolojik özelliklerine bakarız. Sonrasında hasta özelliklerine ve hastalığın yaygınlığına bakarız. Bu detaylı değerlendirme sonucunda bir tedavi planı yapıp uygularız. Bu tedavilerle (kemoterapi, akıllı ilaçlar, hormonal tedaviler, ameliyat ve ışın tedavisi)  sağlığına kavuşan, hastalığı atlatan birçok kişi bulunmaktadır. Diyabet, kalp hastalıklarında olduğu gibi kanser hastalığından da maalesef hayatını kaybeden kişiler olmaktadır, fakat bu hastalığa tedavisiz demek, tedavi için adım atmamak çok ciddi hatadır. Verilecek tedavinin faydasının ne düzeyde olacağı Medikal Onkoloji uzmanı tarafınca hasta ve hasta yakınlarına ilk başta anlatılmaktadır. Eğer bu konuda bilgi alınmadıysa özellikle hekiminize bunu sormalısınız. 

YANLIŞ: ‘Kanser olduğu hastaya söylenmemelidir’

DOĞRU: Hasta yakınlarından bizlere karşı en fazla söylem şunlardır: ‘Aman söylemeyelim, morali bozulur’ ‘Hastamız yıkılır, çok kötü olur’ Hastadan hastalığını saklamak doğru bir yaklaşım değildir. Hastanın hastalığını bilmeye, tedavi kararlarında söz söylemeye hakkı vardır. Çünkü tedaviyi belirlerken hastanın tercihleri, kararı büyük önem taşımaktadır. Hastalığı hakkında bilgi sahibi olmayan bir kişinin doğru tercihler yapması da beklenememektedir. Bir diğer nokta da, tedavi esnasında tedaviye bağlı yan etkiler geliştiğinde bu etkileri hastanın aşması için gerçekleri bilmesi gerekmektedir. Tedaviye inanması, hastanın tedavi kararında yer almış olması bu yan etkileri aşmasında çok değerlidir. Burada önemli olan nokta hastaya uygun dille hastalığın ve sürecin anlatılmasıdır. Bu süreçte psikolojik destek de alınabilir. 

YANLIŞ: ‘Kanser hastalarının tedavi esnasında cinsel yaşamları biter’

DOĞRU: Kanser hastalığı veya tedavide kullanılan ilaçlar cinsel ilişki ile bulaşmaz. Kanser tedavisi, cinsel ilişkiye engel değildir. Fakat dikkat edilmesi gereken durumlar vardır. Bunlardan birincisi kemoterapi alan bir kadının gebe kalmasını istemeyiz. Bu dönemde gebelikten korunma doğru bir adımdır. Dikkat edilmesi gereken ikinci durum ise kemoterapiye veya diğer kanser ilaçlarına bağlı olarak kan değerlerinde düşme olabilmektedir. Kan değerlerinde düşme olan hastalarda cinsel ilişki esnasında kanama olabilir. Bu sebeple cinsel ilişkinin zamanlamasına dikkat edilmelidir. 

YANLIŞ: ‘Bitkisel takviyelerle kanserde tam iyileşme gerçekleşir’

DOĞRU: Bitkisel ürün, ‘doğal ürün’ olarak algılanıp kanser tedavisinde uygulanması doğru bir yaklaşım değildir. Kanser tedavisinde kullanılan bazı ilaçların kökeni bitkiler olabilir, fakat bu bitkilerden elde edilen maddeler çok ciddi analizler, çok uzun süren klinik araştırmalardan sonra ilaç olabilmektedir. Bu sebeple kanser tedavisinde kullanılan ilaçlar yerine bitkisel kürler veya takviyeler kullanmak çok ciddi hatadır. Kanser tedavisi görürken doktordan habersiz bu maddeleri de kullanmak yapılan ciddi hatalardan biridir. Dışardan kullanılan herhangi bir madde, kanser tedavisinde kullanılan ilacın etkisini artırabilir, bu durumda yan etki çok fazla görülebilir. İlacın etkisini azaltabilir, bu da kanser tedavisinin başarısız olmasına sebep olur. Kanser tedavisinde kullanılan ilaçların mutlaka uluslararası değerlendirme kuruluşlarından onay almış olduğuna, ciddi klinik araştırmalar sonucu kullanıma girdiğine dikkat ediniz. Ayrıca şu noktayı da belirtmek isterim, kanser gibi ciddi bir hastalığın tedavisini kanser ve tedavisi konusunda ciddi eğitimden geçen hekimler uygulamaktadır. Kanser hakkında tedavi almamış, kısırlık, sedef hastalığı gibi birçok hastalıkla birlikte kanseri de tedavi ettiğini iddia eden kişilerden sağlığınız için uzak durmalısınız. 

YANLIŞ: ‘Meme kanseri sadece kadınlarda görülür’

DOĞRU: Meme kanserin çoğunlukla kadınlarda görülen bir kanserdir. Dünya’da kadınlarda en sık görülen kanser meme kanseridir. Ama sadece kadınlarda görülür düşüncesi yanlıştır, erkeklerde de meme dokusu olduğu unutulmamalıdır. Erkeklerde de meme kanserini günlük pratiğimizde görmekteyiz. 

YANLIŞ: ‘Akıllı ilaçlar, her kanserde kullanılır, her kanserde işe yarar’

DOĞRU: Daha önce de belirttiğimiz gibi kanser tedavisi kişiye özgüdür. Bir ilacın her hastada kullanılması, her hastalığa iyi gelmesi beklenen bir durum değildir. Akıllı ilaç olarak nitelendirdiğimiz hedefe yönelik ilaçlarımız bulunmaktadır. Bu ilaçlar ağızdan veya damardan kemoterapi gibi uygulanmaktadır. İleri teknoloji ve ciddi bilimsel araştırmalar sonucu geliştirilmiş bu ilaçlar tümörün bulunduğu bölgeye bağlanabilir veya hastalığın gelişmesine ilerlemesine sebep olan uyarı yolunu engelleyebilir. Hangi hastada, ne zaman kullanılacağını, fayda sağlayıp sağlamayacağını Medikal Onkoloji uzmanı bilmektedir. Her kanserde her evrede kullanılır ve her zaman işe yarar demek doğru değildir. 

YANLIŞ: ‘İmmünoterapi, kemoterapiden daha iyi bir tedavidir. Mutlaka her hastada kullanılmalıdır’

DOĞRU: Vücutta kanser hücresini yok eden mekanizmalardan biri vücudun savunma sistemidir. İşte bu savunma sisteminde kansere karşı çalışan, kanser hücresiyle mücadele eden savunma sistem hücreleri bulunmaktadır. İmmünoterapi dediğimiz tedavi yaklaşımı aynı kemoterapi gibi olan ilaçların damardan uygulanmasıyla gerçekleşmektedir. Yani immünoterapide de ciddi klinik araştırmaları geçen, etkinliği kanıtlanmış ilaçları kullanmaktayız. Bu ilaçlar savunma sistemi hücrelerinin kansere karşı daha da fazla güçlenmesini sağlamaktadır. Kemoterapiye göre yan etkilerinin daha az olduğunu söyleyebiliriz, ama kemoterapiden daha iyidir ve her hastada mutlaka verilmelidir demek doğru değildir. İmmünoterapinin de ciddi yan etkilerinin olduğu unutulmamalıdır. Medikal Onkoloji uzmanları kanser tedavisinde immünoterapiyi uygulayabilmektedir. Hangi hastanın bu tedaviye uygun olduğunu bazı tetkikler sonucu belirleyebilmektedir. Bazı hastalarımıza tek başına immünoterapi verdiğimiz gibi immünoterapi ile birlikte kemoterapiyi veya akıllı ilaçları da kombine kullanabilmekteyiz.