Malign Melanom Kanseri Hakkında
Malign Melanom Nedir?
Kötü huylu bir çeşit cilt tümörü olan Melanom, birden, hiçbir uyarı vermeksizin normal deri üzerinde ortaya çıkabileceği gibi önceden var olan bir ben üzerinde de gelişebilmektedir. Bu nedenle benlerin, dikkatle izlenmesi gerekmektedir.
Hayatı en çok tehdit eden cilt kanseri olan melanomun kaynağı; melanosit adı verilen hücrelerdir. Melanositler, derimize rengini veren ve bronzlaşmamızı sağlayan melanin pigmentini üretirler. Melanom, melanositlerin anormalleşerek aşırı ve kontrolsüz çoğalmaları sonucu gelişmekte ve başka organlara yayılma potansiyeli taşımaktadır.
Malign Melanom(Cilt) Kanseri Riskleri?
Diğer cilt kanserlerinde olduğu gibi özellikle açık tenli kişilerde güneşe aşırı maruz kalma, melanom için de çok önemli bir risk faktörüdür. Aile fertlerinde melanom öyküsü bulunan kişiler, özellikle de çok sayıda (75-100 veya daha fazla) beni olanlar yine risk altındadırlar.
Melanom daha çok açık tenli ve kolay çillenen kişilerde görülürse de esmer tenli olmak melanoma karşı bir garanti oluşturmamaktadır. Esmer tenli kişilerde melanom daha çok ayak tabanı ve avuç içinde, tırnak altında veya çok nadiren ağız içinde gelişebilmektedir.
Mide kanseri oluşumunda; H.pylori, kalıtsal özellikler, beslenme gibi etkenlerin yanı sıra farklı nedenler de koruyucu ya da kolaylaştırıcı rol oynamaktadır
Bazı meslek gruplarında mide kanseri görülme sıklığı, daha yüksektir. Kömür madeni işçilerinde, kauçuk ve asbestle çalışanlarda, lastik ve petrokimya üretiminde çalışanlarda mide kanseri riski genel topluma oranla biraz daha yüksektir
Selim bir mide hastalığı nedeniyle ameliyat edilmiş ve midesi normalin üzerinde safra ve pankreas salgısına maruz kalan hastalarda yıllar içinde mide kanseri gelişmesi olasılığı da artmaktadır.
Genç yaşta sigara kullanımına başlayanlarda ve ağır içicilerde mide kanseri riski 2 kat artış göstermektedir.
Bunların yanı sıra, aşağıdaki durumlar da risk faktörleri içerisindedir:
Malign Melanom Kanserinden Korunma Yolları?
- Güneşleniyorsanız tüm vücudunuza, güneşlenmiyorsanız vücudunuzun yüz ve el gibi dışa açık bölümlerine güneşten koruyucu faktörü 30’un üstünde olan güneş koruyucu krem sürmelisiniz.
- Yüzdükten ya da terledikten sonra güneş kremi sürmeyi tekrarlamalısınız.
- Güneş ışınlarına uzun süre maruz kalacaksanız, geniş şapka ve uzun kollu giysiler giymelisiniz.
- Tüm cildinizi düzenli aralıklarla kontrol etmelisiniz. Vücudunuzda bulunan bir benin büyümesi, şekil değiştirmesi, ciltten kabarıklaşması gibi durumlar olduğunda veya ciltte iyileşmeyen bir yaranın bulunması durumunda cilt doktoruna başvurmalısınız.
Malign Melanom Belirtileri:
Melanom, birden, hiçbir uyarı vermeksizin normal deri üzerinde ortaya çıkabileceği gibi önceden var olan bir ben üzerinde de gelişebilmektedir. Bu nedenle vücuttaki benlerin yerleşimini ve görünümünü iyi tanımak gereklidir ve değişiklikler yakından takip edilmelidir.
Malign Melanom Kanserine Tanı Nasıl Konulur?
Dermatoskopi, benleri 10-20 kat büyüterek gösteren özellikle pigmentli olan benlerin cilt kanserlerinden ayırımında çok önemli bir yardımcı tanı yöntemidir.
Bu yöntem, elle tutulan bir cihaz yardımıyla ya da bilgisayarlı sistemler aracılığıyla görüntü kaydı yapılarak gerçekleşmektedir. Gerek çıplak gözle algılanan özellikler gerekse dermatoskopik muayene ile saptanan bulgular, melanom tanısına yönlendirmektedir.
Melanomun kesin tanısı cerrahi olarak çıkarılan dokunun patolojik incelemesi ile konulmaktadır.
Hekim sizin aile öykünüzü ve tıbbi geçmişinizi sorgulaması ardından fizik muayene bulgularına göre mide ile alakalı bir hastalıktan şüphe ederse bir takım ileri tetkikler isteyebilir.
Bu tetkiklerin başında gastroskopi (mide endoskopisi) gelmektedir. Gastroskopi esnasında esnek ve ucunda kamera olan bir boru ile ağız yoluyla midenize girilerek midenin iç cidarı incelenmekte ve şüpheli görülen yerlerden örnekler alınarak patolojik çalışmaya gönderilmektedir. Kanser veya öncü lezyonlarının tespiti ancak bu şekilde yapılabilmektedir.
Malign Melanom Tedavisi
Melanomdan şüphe edildiğinde biyopsi yapılmaktadır. Biyopsi ile alınan örnekte melanom saptanması durumunda tedavi amaçlı cerrahi uygulanır. Cerrahide benin olduğu bölge bir miktar sağlam cilt dokusu ile birlikte çıkartılır. Gerekli görülürse hastalığın olduğu bölgedeki lenf bezleri de çıkartılmaktadır. Tekrarlama riski yüksekse veya vücuda yayılmış bir hastalık varsa o zaman damardan ve ağız yoluyla verilen ilaçlar kullanılmaktadır
Tedavi hastaya ve hastalığın evresine göre belirlenmektedir. Bazı hastalarda ameliyat öncesi ve sonrası kemoterapi verilmektedir. Bazı hastalarda da kemoterapinin hepsi ameliyat sonrasında verilmektedir. Tekrarlama riskini azaltmak için ise bazı hastalara ışın tedavisi (radyoterapi) verilebilmektedir.
Kanser ne kadar erken saptanırsa ve ne kadar az yayılmışsa cerrahi tedaviler ile tam şifa şansı o derece artmaktadır. Kür amaçlı yapılan cerrahilerde midenin büyük bir kısmı veya tamamı ile mide etrafındaki lenf düğümler çıkartılmaktadır. Bunun yanı sıra, ileri evredeki hastalarda, hastanın yaşam konforunu arttırmak üzere yapılan bir takım cerrahi girişimler de mevcuttur.