Radyoterapi (ışın tedavisi), yüksek enerjili X ışınları, elektron demetleri ve radyoaktif izotoplar yoluyla kanser hücrelerini öldürmek ve tümörleri ortadan kaldırmak amacıyla uygulanan bir tedavi şeklidir. Radyasyon ışınları, çoğalmakta olan hücrelerin DNA yapılarını bozarak hücre ölümüne neden olmaktadır.

Birçok kanserin tedavisinde yer alan radyoterapi, meme kanserinde de kullanılmaktadır. Meme kanserinde genellikle cerrahi sonrası hastalığın tekrarlama riski yüksekse uygulanmaktadır.

Eğer hastaya ‘meme koruyucu cerrahi’ uygulanmışsa, yani memede sadece hastalıklı bölge çıkartılmış, geriye meme dokusu bırakılmışsa mutlaka radyoterapi uygulanmalıdır. Kalan meme dokusunda kanserin tekrarlamasını önlemede önemli bir yaklaşımdır. Eğer uygulanmazsa kalan meme dokusunda aynı kanser tekrar gelişebilir.

Hastaya cerrahi olarak mastektomi yapılmışsa yani meme dokusu tamamıyla alınmışsa burada her hastaya radyoterapi verilmemektedir. Tümör çapı, tümöre ve hastaya bağlı faktörler, lenf bezlerinin tutulumu değerlendirilir. Bu değerlendirme sonucu göğüs bölgesine radyoterapi uygulanmaktadır. Meme kanseri koltuk altı lenf bezlerine öncelikle yayılmaktadır, eğer cerrahide koltuk altı lenf bezleri tutulumu tespit edilmişse hastalığın yayılımına, tümörün yerleşimine bağlı olarak lenf bezlerine de ışın verilmektedir.

Meme kanserinde radyoterapi çoğunlukla ameliyat sonrasında uygulanmaktadır, fakat çok nadir bazı hastalarda kemoterapi sonrası, ameliyat öncesi uygulanabilmektedir.

Meme kanserinde radyoterapi, metastazı olan yani vücudun başka noktasına yayılan hastalık durumunda da uygulanmaktadır. Kemik, beyin gibi dokulara yayılımda şikayetleri azaltmak, hastalığı geriletmek amacıyla uygulanmaktadır.

Radyoterapi uygulaması, bu konuda uzmanlık almış Radyasyon Onkolojisi uzman hekimleri tarafınca yapılmaktadır. Kaç gün süreceği ve nasıl uygulanacağına uzman hekimler karar vermektedir. Genellikle çok uzun süren bir tedavi değildir. Haftada 5 gün (Ptesi-Cuma), günde bir kez uygulanır, tedavi 4-5 dk sürer, tedavi hazırlığı ile birlikte genelde 20-30 dakikalık bir tedavi yaklaşımıdır.

Meme kanserinin radyoterapisi sonrası bazı yan etkilerle karşılaşılmaktadır. Ciltte kızarıklık ve soyulmalar, yorgunluk, halsizlik ve bulantı olabilmektedir. Bu yan etkiler radyoterapi tamamlandığında gerilemektedir. Meme bölgesinde hem ameliyata hem de radyoterapiye bağlı olarak meme dokusunda sertlik ve ağrı hissi olabilmektedir. Meme cildinde kızarıklığın yanında cilt renginde koyulaşma da olabilmektedir. Radyoterapi sonrası zamanla rengin açılması beklenmektedir.

Meme kanseri nedeniyle göğüs bölgesine radyoterapi uygulandığında bazen kalp ve akciğer zarar görebilmektedir. Yeni cihazlar ile iyi bir planlama sonucunda bu yan etki günümüzde az görülmektedir.