Kasım ayı mide kanseri farkındalık ayıdır. Mide kanseri tüm kanserler içinde en sık görülen beşinci kanser türüdür. Mide kanseri tanısı alanlarda ortalama 5 yıllık sağkalım %35’tir. Bu oran erken evrelerde artarken, evre ilerledikçe azalmaktadır. Ancak unutmamak gerekir ki istatistikler temelde durum tespiti için değerlendirilen verilerdir. Kanser tanısı alan kişinin ne kadar süre yaşayacağını net olarak belirlemez. 

Mide kanseri türleri nelerdir? 

Mide derinlemesine üç tabakadan oluşan sindirim için çok önemli görevleri olan bir organdır. Mide yüzeyel tabakası(mukoza), kas tabakası ve dış zar tabakası mevcuttur. Mide kanserlerinin büyük bir kısmı yüzeyel tabakadan gelişir. Mide kanserlerinin %90’ı adenokanser tipinde iken, daha nadiren mide lenfoması, mide nöroendokrin tümörleri, mide stromal tümörleri görülebilir. 

Mide kanseri risk faktörleri nelerdir? 

Mide kanseri erkeklerde kadınlara nazaran daha sık görülür. Görülme sıklığı ırklara, ülkelere göre değişkenlik göstermektedir. Bu değişkenlikte bazı genetik faktörler ve beslenme tarzı farklılıklarının rol aldığı düşünülmektedir.  Mide kanseri için risk faktörleri; kötü beslenme, sigara kullanımı, ilerleyen yaş, aile öyküsü, aşırı kilolu olma, alkol kullanımı ve midede uzun süren yangısal reaksiyonlardır (Helikobakter enfeksiyonu gibi) 

Mide kanseri bulguları nelerdir?

Karnın üst kısmında gıda alımı ile artan ağrı, bulantı ve/veya kusma, Hazımsızlık hissi, reflü benzeri yakınmalar, iştah kaybı, kilo kaybı, geğirme hissinde artış, siyah renkli dışkılama, bitkinlik, herhangi bir sebeple açıklanamayan kilo kaybı mide kanserinin başlıca bulgularıdır. 

Mide kanseri tanısı nasıl konulur? 

Kan tetkiklerinde anemi (kansızlık) tespit edilebilir. 

Endoskopi ve biyopsi: Ağız yolu ile mideye minikameralı bir aygıt ile girilerek tümörün görülmesi ve bu alandan örnek alınması temel tanı koydurucu tetkiktir.

Bilgisayarlı Tomografi veya Manyetik rezonans görüntüleme gibi tetkikler ile midede kitlesel lezyon, mide duvar değişiklikleri, karın zarında veya diğer organlarda tümöral tutulum bulguları tespit edilebillir. 

Mide kanserinin evreleri nelerdir? 

Evre 1: Kanserli doku sadece midenin yüzeyel tabakasında bulunmaktadır.

Evre 2: Kanserli doku midenin yüzeyinde veya kas tabakasına ilerlemiş bununla birlikte çevredeki lenf bezlerine kadar gitme özelliği kanmıştır. Ya da tümör midenin tüm tabakalarını tutmuş ve mide tabakasının dışına çıkmıştır. 

Evre 3: Tümör midenin tüm tabakalarını tutmuş, mide tabakasını aşmış, komşusu olan organlara yapışmış ve karın içindeki lenf bezlerini tutmuştur. Lokal ileri evre hastalık adı da verilir.  

Evre 4: Tümör uzak organların (akciğer, karaciğer, kemik, beyin gibi) en az biri veya birkaçına yayılmıştır. İleri evre hastalık adı da verilir.

Mide kanserinin tedavisi nasıl olur? 

Lazer tedavisi; kanser sadece yüzeyel tabakada iken tercih edilebilen bir yöntemdir.

Cerrahi; midenin tamamı veya bir kısmı ile güvenli kabul edilecek sayıdan lenf bezinin çıkarılmasından oluşur. Erken evrelerde en temel yöntem iken, ileri evre hastalık varlığında bazı istisnai durumlarda hastalar cerrahiye uygun olabillir. 

Radyoterapi; midenin ve komşuluğundaki lenf bezlerinin çıkarılması sonrası lokal nüksü azaltma amacı ile tercih edilebilir. Bazen tam olarak çıkarılması mümkün olmayan tümörlerde kanamayı durdurmak veya sindirim zorluğunun önüne geçmek için kullanılır.

Sistemik tedavi; kemoterapi, akıllı ilaçlar ve immunoterapiden oluşan tedavilerin tümüne verilen isimdir. Cerrahi öncesi cerrahi başarıyı arttırmak amacıyla, cerrahi sonrası lokal ve uzak organ nüksünü önlemek amacıyla, ileri evre hastalıkta hastalığın kontrolü sağlamak, daha kötüye gitmesini engellemek, semptom kontrolü sağlamak, yaşam kalitesini arttırmak, yaşam süresini uzatmak amacıyla tercih edilir. İleri evrede uygulanan sistemik tedaviler birçok zaman kür edici (tamamen iyileştirici) değildir, ancak son yıllarda bu alanda oldukça ümit verici sonuçlar elde edilmektedir. 

 Mide kanserinde tedavi sonrası takip nasıl yapılmaktadır? 

Mide kanserinde tedavi sonrası takip hastalığın evresine, tedavi sonrasında geçen süreye, tedaviyi gören kişinin var olan bulgularına göre değişkenlik gösterir. İzlemde belli aralıklar ile endoskopi kontrolleri ile lokal, kan tetkikleri ile lokal veya uzak, görüntüleme yöntemleri ile lokal veya uzak nüks durumu araştırılır. 

Mide kanserinden korunmak için önlemler nelerdir? 

Diyetteki meyve sebze miktarını arttırmak, işlenmiş et ürünleri, tütsülenmiş, salamura, aşırı tuzlu gıdalardan uzak durmak gereklidir.

Sigara veya tütün ürünleri kullanılmamalıdır. 

Alkol kullanımı kısıtlanmalıdır.

Hellikobakter gibi kronik mide enfeksiyonlarının tedavisi yapılmalıdır. 

Mide kanseri için rutin toplum taraması önerilmemektedir. Semptom varlığında ya da diyetsel/ailesel risk faktörleri (familyal adenomatoz polipozis, Herediter nonpolipozis kolorektal kanser sendromu, herediter diffüz mide kanseri sendromu) durumunda kişiselleştirilmiş taramalar önerilmektedir.

Kaynaklar

• https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/stomach-cancer
• https://www.bccancer.bc.ca/health-info/types-of-cancer/digestive-system/stomach
• https://www.cancer.net/cancer-types/stomach-cancer